Petitie Schadeprotocol voor bewoners

De gaswinning in Nederland wordt onverminderd voortgezet. Niet meer uit het Groningenveld, maar wel uit de overige velden in Nederland. Bewoners van veel provincies hebben er mee te maken. De gaswinning in de overige velden is anders dan die in Groningen. Maar dat wil niet zeggen dat er geen risico op schades is. De velden liggen veelal minder diep of met een andere samenstelling van het bovenliggende pakket, waardoor trillingen een grotere impact hebben. Bewoners van andere mijnbouwactiviteiten hebben eveneens te maken met schades.
In Groningen duurde het tientallen jaren voordat de schadelijke gevolgen van de gaswinning voelbaar, zichtbaar en erkend werden. Pas recent is er een schaderegeling voor de gedupeerden beschikbaar; de uitvoering daarvan laat nog te wensen over. De gevolgen voor gedupeerden zijn onevenredig groot gebleken. Deze schades waren al langere tijd voorzien, maar de overheid heeft hier niet of onvoldoende adequaat op gereageerd, waardoor de gevolgen niet alleen fysiek en financieel zijn, maar ook sociaal en psychisch.
Het is onbegrijpelijk dat de regering geen lessen trekt uit de ervaringen in het Groningenveld.
De bewonersorganisaties in de “overige velden” en overige mijnbouw willen in de toekomst niet opgezadeld worden met vergelijkbare situaties. Ook nu zijn er al aanwijzingen en bewijzen dat er schades aan bezittingen en grond ontstaan. Ook is er relatieve waardedaling van woningen veroorzaakt door angst bij kopers.

GAS DrOvF heeft het initiatief genomen om samen met andere bewonersorganisaties een petitie op te stellen. Deze is op 23 juni aangeboden aan de vertegenwoordigers van de Tweede Kamer. We willen dat er lessen getrokken worden uit de ervaringen in Groningen. De bewonersorganisaties eisen NU een deugdelijk schadeprotocol. Deze bewonersorganisaties hebben de afgelopen periode veel overleg gevoerd met lokale en provinciale bestuurders. Dit heeft er mede toe geleid dat het VNG (de gemeentes) en het IPO (de provincies) zich uitgesproken hebben voor een beter schadeprotocol dan waar de Minister nu mee komt. Zij hebben hun standpunten aan Den Haag kenbaar gemaakt.
De Minister heeft een schadeprotocol voor de overige mijnbouw voorgesteld. Dit protocol wijkt op essentiële punten af van het advies dat door de Technische commissie bodembeweging (Tccb) uitgebracht is aan de Minister, met name op gebied van omgekeerd bewijsvermoeden.
De Minister heeft het voorliggende schadeprotocol slechts aan een zeer beperkt aantal bewonersgroepen voor commentaar voorgelegd. Wij eisen dat alle bewonersgroepen hun invloed kunnen hebben op de inhoud van het schadeprotocol.

De rechtstaat maakt geen onderscheid naar burgers. Burgers die in gelijke positie verkeren behoren op eenzelfde wijze behandeld te worden. Dus waar schades ontstaan door mijnbouwactiviteiten, moeten de regels voor schadevergoeding gelijk zijn. Het mag daarom niet uitmaken
- waar de burger die te maken krijgt met een schade door mijnbouwactiviteiten, in Nederland gevestigd is,
- of het gaat om gaswinning, zoutwinning, geothermie of opslag in de ondergrond, enz.,
- door welk mijnbouwbedrijf de schade is veroorzaakt.

Dit betekent dat de volgende principes bij het schadeprotocol gehanteerd moeten worden:

a. het schadeprotocol is van toepassing op alle mijnbouwlocaties;
b. het schadeprotocol is van toepassing op alle mijnbouwbedrijven die in Nederland actief zijn;
c. de voorwaarden voor het in aanmerking komen voor schades zijn gelijk;
d. de reikwijdte en hoogte van de schadevergoedingen zijn in vergelijkbare situaties gelijk.
Om dat te bewerkstelligen zal er slechts een orgaan komen (buiten de situatie in het Groninger veld) dat verantwoordelijk is voor de afhandeling van de schades.

Een twintigtal bewonersorganisaties spraken zich uit voor een schadeprotocol dat voldoet aan de volgende eisen:

• Er is slechts één onafhankelijke Commissie die de schades afhandelt.
• De overheid staat garant voor de uitbetaling van de schades aan gedupeerden. De overheid maakt hiertoe afspraken met de mijnbouwbedrijven.
• Het schadeprotocol gaat uit van het omgekeerde bewijsvermoeden.
• Tot 30 jaar na afronding van de mijnbouwactiviteiten kunnen burgers schades melden conform het protocol. Aansprakelijkheid zal niet verjaren.
• Alle vormen van schades komen in aanmerking voor vergoeding. Bijvoorbeeld schades aan gebouwen, aan de bodem (verzakkingen / verhogingen of vervuiling), natuur, waardedaling woningen, verminderd woongenot en psychische schade.
• Bij het beoordelen van de schade wordt rekening gehouden met een mogelijke stapeling van mijnbouwactiviteiten en met de specifieke situatie van het gebied.
• Er hoeft geen directe relatie gelegd te worden tussen een specifiek waargenomen bodemtrilling en een opgetreden schade.
• Er wordt geen beperkende invloedssfeer bepaald waarbinnen een mijnbouwschade kan optreden.
• Er wordt een deugdelijk, dekkend en transparant meetnetwerk ingevoerd.
• Bij aanpassingen van het schadeprotocol wordt aan alle bewonersorganisaties tijdig gelegenheid gegeven invloed uit te oefenen op de wijzigingen.

De Minister heeft ondanks de protesten, zijn schadeprotocol per 1 juli ingevoerd.
Er komen jaarlijks evaluaties van dit protocol. GAS DrOvF krijgt daarmee nog vaak de gelegenheid om haar eisen naar voren te brengen.

24 juni 2020
Samen met Laat Woerden niet zakken mochten we namens ontzettend veel bewonersgroepen digitaal via een live-stream onze petitie over mijnbouwschade aanbieden bij de vaste kamercommissie: